Ben van de Laar

I follow through, is groot te lezen op de glazen wand. Ben van de Laar staat te midden van het managementkantoor met zijn handen in zijn zij. Onlangs dertig geworden en twintig kilo lichter dan de laatste keer dat hij door Straight-Line Leadership geïnterviewd werd. 

Weet je zeker dat je voor het eerst op de zaak bent?” vraagt Ben. “Het voelt niet zo. Misschien omdat we elkaar vaker aan de telefoon hebben gehad terwijl ik hier rondliep.” Het pand van familiebedrijf Fried van de Laar Groep belichaamt waar Ben en broer Jan voor staan. De glazen wanden van het managementkantoor zijn gevuld met reminders aan hun inner stances. In het pand is gebruik gemaakt van de duurzame technieken en materialen die zij als bouwbedrijf zelf aanbieden. Ben maakt zich net klaar om de zaak te verlaten. “Eind volgende week ben ik even ‘off the grid’”, zegt de ondernemer iets later. “Dan zit ik in de woestijn van Saoedi-Arabië. Voor de Dakar.” Jaarlijks nemen Ben en Jan deel aan de Dakar Rally: een van de uitdagendste en gevaarlijkste rally’s ter wereld. Hun vader richtte het Dakar- team op in 2013 en droeg drie jaar later het stuur over aan Jan. Ben kwam niet veel later aan boord als navigator. 

Abrupte overdracht 

Fried van de Laar rust op een schildersezel in de hoek. Zijn portret kijkt recht het kantoor in. In 1994 startte Fried het aannemersbedrijf gespecialiseerd in bouw voor de retail. Ben, Jan en hun zus werden aangemoedigd vooral hun eigen keuzes te maken. Toch nam Fried ze al van jongs af aan mee in het bedrijf. Ben wist al snel dat hij de zaak op een dag ging overnemen. Die dag brak alleen eerder aan dan gepland. 

“Ik had mijn hele leven gebouwd rondom mijn vader trots maken”, zegt Ben. “Uit dankbaarheid. Ik ben mijn moeder al verloren toen ik zeventien was.” Beslissingen maakte hij meestal op basis van wat zijn ouders zouden goedkeuren. “Ik had sterk het gevoel dat ik alles moest doen om mijn ouders trots te maken. Dat was mijn drive.” In 2018 werd er bij Fried kanker vastgesteld. Artsen gaven hem zes maanden te leven, wat hij uiteindelijk wist te rekken tot 2,5 jaar. “Toen het in mijn vaders ziektetraject duidelijk werd dat er geen kans was op genezing, dacht ik: nu valt in één keer de purpose weg die me drijft”, aldus Ben. “Ik heb mezelf opnieuw moeten uitvinden.” 

“Nu valt in één keer de
purpose weg die me drijft”

Ben van de Laar

Strijdplan 

De overname werd in hoog tempo doorgezet. Toen hij de sleutels kreeg, had Ben twee keuzes: zichzelf en het bedrijf nú leiden, of de macht geven aan omstandigheden. “Ik moest nu de acties uitzetten voor de toekomst van het bedrijf, de medewerkers en hun gezinnen”, zegt Ben. “Tijdens de eerste lockdown zaten er zestig man in de kantine die mij aankeken: ja, en nu?” Binnen een dag maakten Ben en Jan een plan op. “Nog onwennig heb ik toen een video gemaakt waarin ik vertelde: zo staan we ervoor, dit is ons strijdplan en we gaan met het bedrijf een transitie doormaken om een van onze specialisaties verder uit te bouwen. Zodat we onze eigen projecten kunnen bouwen om jullie continuïteit te bieden. Daar starten we morgen mee.”  

Aannemersbedrijf Fried van de Laar werd de Fried van de Laar Groep. In de eerste lockdown startten de broers hun eigen projectmanagementbedrijf. Ze richtten ook Fried van de Laar Totaaltechniek op, zodat ze voortaan zelf konden voorzien in de elektra van hun bouwwerken. Ze konden sneller werken en zich onderscheiden door een volledigere ontzorging van hun klanten. “Vroeger dachten we alleen vanuit Aannemersbedrijf Fried van de Laar”, zegt Ben. “Ik dacht: ik moet doorbouwen aan het bedrijf van mijn vader. Dat is nu wel veranderd. Het ene is niet goed en het andere is niet fout. Ik kan nu simpelweg vanuit rust keuzes maken, omdat ik weet: de verantwoordelijkheid die aan die keuzes hangen, draag ik zelf.” Bij het starten van Fried van de Laar Totaaltechniek zijn de broers dan ook niet terughoudend geweest. “Het bestaat net een jaar en er zijn al achttien man fulltime aan de slag.” 

Triple B 

De inner stance van waaruit Ben kwam bij het maken van die beslissingen, gaf hij de naam Triple B. Oftewel: Being Big Ben. “Simpel gezegd: een volwassen dertigjarige man. Ik kom vanuit rust, overdenk zaken niet en haal de moeite eruit. Als ik die inner stance niet heb, probeer ik te veel terug te vallen op alle theorie die ik ooit vergaard heb. Dat zit allang in mij. Triple B helpt me doeltreffend een boodschap over te brengen, keuzes te maken, vertrouwen uit te stralen en een visie helder uiteen te zetten.” 

Het is de kapstok waaraan Ben zijn nieuw vergaarde inzichten ophangt. Dat maakt het voor hem simpel en werkbaar. “Ik heb bijvoorbeeld de afgelopen livedag een waardevol inzicht gehad. Dat hang ik dus aan wat ik voor mezelf heb gecreëerd als Triple B. Zo bouw ik aan die krachtige inner stance. Je kan er een naam aan geven, maar je kan er ook een beeld of een doel aan verbinden.” 

Bouwen in plaats van reiken 

Midden in de crisis startte Ben zaken op waar hij nu trots op is. “Ik ervaar nu veel meer ruimte. Ruimte om fouten te maken, want het zijn mijn fouten. Voorheen zou ik ze al van tevoren hebben overwogen, omdat ik dacht: daar vindt ons pap iets van. En wat je dan ziet, is dat je het uiteindelijk vaak gewoon niet doet.” De ondernemer heeft de afgelopen jaren een belangrijke shift gemaakt in zijn perceptie. Hij zag in dat hij zichzelf creëerde ‘als snotneus’. “Als jong persoon ben je eigenlijk altijd ergens naartoe aan het reiken. Waarbij er bij mij op een gegeven moment een switch kwam waardoor ik ervaarde: ik bén ergens en vervolgens bouw ik verder. Volgens mij zijn er mensen die heel hun leven het gevoel hebben dat ze ergens naartoe moeten reiken om iets te bereiken. Dus daar heeft leeftijd niks mee te maken, dat is een bewuste keuze. Er zijn mensen van zestig die nog niet volwassen zijn.”  

Voor Ben heeft Ownership alles te maken met wie je bent op het moment dat je keuzes maakt. “Het is voor mij mezelf bewust creëren. Continu keuzes maken vanuit een duidelijk beeld van wie ik ben als ik ze maak en waar ik naar op weg ben. Ik merk dat ik daardoor letterlijk nieuwe kansen creëer en anderen ook met nieuwe mogelijkheden naar mij toekomen. Ook zie ik dat mensen nu durven te zeggen: ‘Ik wil me ergens hard voor maken. Want ik zie jou dat doen en ik wil dat ook in mijn functie.” 

“Er zijn mensen van 60 die
nog niet volwassen zijn”

Download de eerste vijf hoofdstukken van Straight-Line Leadership

Kennis maken met de basis van Straight-Line Leadership? Download dan de eerste vijf hoofdstukken van het boek.

Een beer van een vent 

De afgelopen twee jaar heeft Ben zich hard gemaakt voor zijn fysieke gezondheid. “Geef mij nog maar een paar pandemieën”, lacht hij. Ben gebruikte die tijd om een al lang bestaande ‘zou moeten’ te veranderen in een ‘moeten’. Hij bouwde een eigen gym, ging aan de slag met een trainer en verloor twintig kilo. “In de racerij is er niemand die op topniveau presteert en ongezond is. In business wordt er meer getolereerd. Maar mijn sport en mijn bedrijf hebben zo veel overeenkomsten en verbintenissen, dat ik het als topsport zie.” 

Tijdens de eerste sessies moest Ben terug naar de basis. Hij beheerste de techniek niet en was zo beperkt in zijn bewegingsvrijheid dat squatten met een lege stang al uitdagend was. “Twee jaar geleden ben ik begonnen te trainen met een oud-commando. Een beer van een vent. Nu heb ik hem ingehaald op bijna alle vlakken van fitheid. Dat vind ik kicken, maar ik merk wel dat er patronen zitten die me willen terugtrekken. Tijdens de lockdown kun je bijvoorbeeld niet uit eten en is het makkelijker vol te houden. Maar die triggers komen weer terug en dan moet ik mezelf op die momenten neerzetten als iemand die de fitste versie van zichzelf is.”  

Zijn gym is niet alleen voor eigen gebruik. “Ik train samen met mijn vriendin Ellen”, aldus Ben. “Dat werkte zo goed voor onze relatie, dat ik op een gegeven moment dacht: wat als ik dit zou faciliteren voor mijn vrienden?” Ben opende de deuren voor zijn hechtste vrienden en nodigde ze uit hun partners mee te nemen. “En zo zie ik dat de relaties in mijn vriendengroep ook bekrachtigd worden. Ik vind het belangrijk om een standpunt in te nemen voor de mensen om me heen. Dat voelt niet als een act, maar als heel licht. En op die manier benader ik ook mijn familie en de mensen in mijn bedrijf.”